PZP | Prasówka | 12 kwietnia 2023 r.

Portal ZP

 1. Kontrola doraźna i uprzednia według Prawa zamówień publicznych – definicje, częstotliwość kontroli, przebieg, raport za 2022 rok

Justyna Rek-Pawłowska | Dodano: 12 kwietnia 2023

Ustawa Pzp przewiduje dwa rodzaje kontroli. Kontrola uprzednia poprzedza zawarcie umowy o znacznej wartości, jeśli zamówienie jest współfinansowane ze środków unijnych. Kontrola doraźna jest przeprowadzana na wniosek – każdy, kto podejrzewa, że zamawiający nie zawarł umowy o zamówienie zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, może o taką kontrolę wystąpić. Czy kontrola postępowania przez prezesa UZP jest obowiązkowa w przypadku każdego wniosku? Jak w praktyce odbywają się czynności kontrolne? Czy prezes UZP może zawiadomić Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych w przetargu? Krótkie przypomnienie zasad kontroli opisujemy w poniższym artykule. Dodatkowo przytaczamy wynik raportu UZP za 2022 rok w kwestii liczby zakończonych kontroli doraźnych i obowiązkowych.

Kompetencje kontrolne prezesa UZP obejmują według Prawa zamówień publicznych m.in.:
– kontrolę doraźną (tzw. na wniosek),
– kontrolę uprzednią (obowiązkową).

Definicja kontroli doraźnej na wniosek zainteresowanej osoby
Zgodnie z art. 607 ustawy Pzp prezes UZP może wszcząć kontrolę doraźną z urzędu lub na wniosek, gdy pojawi się u niego uzasadnione przypuszczenie, że:
– zamawiający naruszył w postępowaniu ustawę Pzp,
– naruszenie to mogło mieć wpływ na jego wynik (dotyczy postępowania lub konkursu),
– zawarto lub zmieniono umowę lub umowę ramową z naruszeniem przepisów ustawy Pzp.

Wprawdzie prezes UZP prowadzi kontrolę doraźną wyłącznie w zakresie zarzutów wynikających z informacji zawartych we wniosku o wszczęcie kontroli, ale jeśli stwierdzi wystąpienie innych nieprawidłowości, może z urzędu rozszerzyć kontrolę.

Wszczęcie kontroli doraźnej może nastąpić po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego. W trakcie postępowania wyjaśniającego zamawiający decyduje, czy przeprowadzi dalsze postępowanie kontrolne. Postępowanie wyjaśniające musi odbyć się najpóźniej 6 miesięcy od daty wszczęcia kontroli. W przypadku braku podstaw do wszczęcia kontroli Prezes Urzędu informuje wnioskodawcę o odmowie jej wszczęcia.

Kiedy prezes UZP ma obowiązek uwzględnić wniosek o przeprowadzenie kontroli doraźnej? Wszczęcie kontroli doraźnej jest obligatoryjne tylko w przypadku wniesienia wniosku przez:
– instytucję zarządzającą, o której mowa w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz.U. z 2019 r. poz. 1465), ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U. z 2019 r. poz. 1295), ustawie z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014–2020 (Dz.U. z 2018 r. poz. 1431 i 1544 oraz z 2019 r. poz. 60, 730i 1572), ustawie z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 (Dz.U. z 2018 r. poz. 1936 oraz z 2019 r. poz. 1824), ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. z 2018 r. poz. 627 oraz z 2019 r. poz. 83, 504 i 1824) lub w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2019 r. poz. 1507, 1622, 1690 i 1818), lub
– agencję płatniczą, o której mowa w ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020,

jeżeli z uzasadnienia wniosku instytucji zarządzającej lub agencji płatniczej wynika, że zachodzi uzasadnione przypuszczenie, iż w postępowaniu o udzielenie zamówienia doszło do naruszenia przepisów ustawy.

Ważne
O wszczęciu kontroli doraźnej prezes UZP informuje zamawiającego. Jeśli kontrola wszczynana jest na wniosek, informację otrzymuje także wnioskodawca. Wraz z zawiadomieniem o wszczęciu kontroli przekazywany jest m.in. kwestionariusz kontroli (lub informacja o miejscu udostępnienia tego kwestionariusza), o którym mowa w art. 600 ust. 1 ustawy Pzp.

Obowiązkowa kontrola uprzednia
Kontrola uprzednia z kolei jest obowiązkowa przed zawarciem umowy współfinansowanej z Unii Europejskiej, jeśli wartość zamówienia jest równa bądź wyższa niż:
– 20.000.000 euro w przypadku robót budowlanych,
– 10.000.000 euro w przypadku dostaw lub usług.

Prezes UZP może przeprowadzić także kontrolę uprzednią na wniosek zamawiającego w przypadku zamówień o wartości równej lub przekraczającej progi unijne:
– które obejmują aspekty związane z innowacyjnością lub
– których przedmiotem jest produkt innowacyjny,

innych niż zamówienia, o których mowa powyżej.

Wszczęciem kontroli uprzedniej jest doręczenie Prezesowi Urzędu kopii dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia w celu przeprowadzenia kontroli.

Przebieg czynności kontrolnych
Prowadząc kontrolę, Prezes Urzędu może:
– żądać od kierownika zamawiającego niezwłocznego przekazania kopii dokumentów związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia, potwierdzonych za zgodność z oryginałem przez kierownika zamawiającego, w formie pisemnej albo w formie elektronicznej;
– żądać od kierownika zamawiającego, od pracowników zamawiającego oraz innych podmiotów udzielenia, w terminie przez niego wyznaczonym, wyjaśnień w sprawach dotyczących przedmiotu kontroli, w formie pisemnej albo w formie elektronicznej;
– zasięgnąć opinii biegłego, jeżeli ustalenie lub ocena stanu faktycznego sprawy lub dokonanie innych czynności kontrolnych wymaga wiadomości specjalnych.

Jakie kompetencje kontrolne postępowań o udzielenie zamówień ma prezes UZP?

Kontrola uprzednia – definicja Kontrola doraźna – definicja Postępowanie wyjaśniające – I etap kontroli doraźnej
Obowiązkowa kontrola uprzednia dotyczy zamówień objętych współfinansowaniem ze środków Unii Europejskiej.

Kontrola dotyczy zamówień o wartościach:

  • min. 10 mln euro dla dostaw i usług oraz
  • min. 20 mln euro dla robót budowlanych.

W przypadku zamówień spełniających przesłankę wartości zamówienia a udzielanych w częściach, obowiązek przeprowadzenia kontroli uprzedniej obejmuje tylko te części, których, wartość jest równa lub przekracza 1 mln euro.

Prezes UZP może wszcząć kontrolę doraźną z urzędu lub na wniosek w przypadku uzasadnionego przypuszczenia, że w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego naruszono ustawę Pzp i mogło mieć to wpływ na jego wynik.

Wyjaśniając, czym jest kontrola doraźna, należy się odnieść do jej funkcji. Kontrola doraźna:

  • może zostać wszczęta zarówno przed zawarciem umowy, jak i po zawarciu umowy z wybranym wykonawcą i
  • dotyczy wszystkich zamówień bez względu na źródło finansowania, w tym również tych współfinansowanych ze środków UE.

Każdy może poinformować prezesa UZP o podejrzeniu naruszenia przepisów przez zamawiającego. Jednak do prezes UZP podejmuje decyzję, czy rozpocząć kontrolę.

Kontrola doraźna składa się z postępowania wyjaśniającego i kontrolnego.

Jeśli po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego prezes UZP uzna, że istnieją uzasadnione podejrzenia naruszenia przepisów ustawy Pzp, które mogło mieć wpływ na wynik postępowania lub zawarto umowę z naruszeniem przepisów ustawy Pzp, wszczyna postępowanie kontrolne.

Raport UZP dotyczący kontroli uprzednich i doraźnych w 2022 roku
W okresie 01.01.2022 r.–31.12.2022 r. zakończono w sumie 172 obowiązkowych kontroli uprzednich oraz 190 kontroli doraźnych. Nieprawidłowości w kontroli uprzedniej stwierdzono 82 razy, zaś w kontroli doraźnej 38 razy. W 42 przypadkach zawiadomiono o nieprawidłowościach właściwego Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych.

Kontrola doraźna Prezesa UZP składa się z dwóch etapów, tj.
1) postępowania wyjaśniającego oraz
2) postępowania kontrolnego.

Urząd Zamówień Publicznych na 417 zakończonych postępowań wyjaśniających 52 sprawy przekazał do dalszej kontroli.

Jak wszcząć kontrolę, gdy podejrzewasz, że zamawiający nieprawidłowo wybrał ofertę?
Wykonawcy często zwracają się do nas z zapytaniem, jak i kogo poinformować o błędach zamawiającego i jego niesprawiedliwych decyzjach. Wówczas doradzamy skorzystanie z możliwości wszczęcia kontroli doraźnej.

Z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli doraźnej należy zwrócić się do Departament Kontroli Zamówień Publicznych – kontrola doraźna i zawiadomienia,(22) 458 77 65, kontrola@uzp.gov.pl

Źródło: https://www.gov.pl/web/uzp/, Informator UZP nr 4/2022.

Podstawa prawna

ustawa z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.).

https://www.portalzp.pl/nowosci/kontrola-dorazna-i-uprzednia-wedlug-prawa-zamowien-publicznych-definicje-czestotliwosc-kontroli-przebieg-raport-za-2022-rok-24402.html

 2. Jak wykorzystać chatGPT OpenAI w przetargach (czy roboty zastąpią specjalistów ds. zamówień publicznych?…)

Justyna Rek-Pawłowska | Dodano: 11 kwietnia 2023

Dnia 30 listopada br. ubiegłego roku uruchomiono ogólnodostępne narzędzie sztucznej inteligencji ChatGPT 3. Jest to stworzona przez OpenAI platforma, która w największym skrócie po prostu umożliwia rozmowę z robotami. Aplikacja została zasilona zasobami wiedzy z Internetu, przy czym ostatnie dane pozyskała w 2021 roku. Chatbot ChatGPT służy do generowania wypowiedzi, które mogą stanowić odpowiedzi na konkretnie postawione pytania, ale też polecenia opracowania treści potrzebnych nam dokumentów czy plików. Wielu twierdzi, że to jedynie kwestia czasu, kiedy sztuczna inteligencja zastąpi pracowników merytorycznych, takich jak choćby prawnicy czy specjaliści ds. zamówień publicznych. Aktualnie z pewnością nie ma takiego zagrożenia. Bardzo trudno natomiast przewidzieć, na ile i kiedy technologia zostanie rozbudowana i udoskonalona i jaki będzie jej faktyczny wpływ na życie zawodowe każdego z nas.

Model ChatGPT 3 (2022) i premiera ChatGPT 4 (2023) firmy OpenAI
Aktualna wersja narzędzia to wypuszczony w marcu br. Chat GPT-4, który jest wydaniem płatnym. Poprzedni model ChatGPT 3 jest wersją darmową i możliwość korzystania z niej ma każdy zalogowany użytkownik.

Chatbot GPT 3 w przetargu – przykłady praktycznego zastosowania
Chatbot służy przede wszystkim do odpowiedzi na zadane pytania, ale jeśli użytkownik poprosi go o przygotowanie treści pisma np.:
– wezwania do uzupełnienia dokumentów zgodnie z art. 128 Prawa zamówień publicznych,
– odpowiedzi na zapytanie wykonawcy o treść specyfikacji warunków zamówienia,
– umowy o realizację konkretnego zamówienia publicznego, a może i
– treści wyroku w konkretnym stanie faktycznym związanym z postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego,
aplikacja wypełni polecenie.

Chatbot GPT podejmie też inne wyzwania takie jak np.: zaprojektowanie treści newslettera, napisanie rymowanego wiersza, części brakującego kodu źródłowego oprogramowania, opisu produktu czy określonej treści marketingowej. Z pewnością chatbot będzie można wykorzystywać jako wsparcie działów obsługi klienta, aby m.in. udzielać automatycznie odpowiedzi na pytania użytkowników na stronie WWW czy udzielać im informacji na temat działania firmy. To tylko część możliwych zastosowań aplikacji.

Chat GPT 3 w przetargu – jak opracować potrzebne nam pismo (generowanie tekstu wezwania do uzupełnienia dokumentu)
Warto od razu zaznaczyć, iż póki co omawiane narzędzie AI nie jest doskonałe i ma pewne ograniczenia. Dotyczy to szczególnie złożonych spraw prawnych w skomplikowanych stanach faktycznych, w których istotna jest znajomość aktualnych i wciąż zmieniających się przepisów i niuanse konkretnych okoliczności.

ChatGPT 3 posiada dane wprowadzane do niego do 2021 roku, zatem nie uwzględnia późniejszych nowelizacji regulacji prawnych. Jego odpowiedzi są dość ogólne, często też myli on intencję pytającego, który nie przekaże w zapytaniu wystarczających informacji.

Przykładowo pytając jedynie o „odrzucenie oferty”, możesz uzyskać odpowiedź niezwiązaną z postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego, a z prawem pracy. Im bardziej ogólne polecenie/pytanie, tym bardziej ogólną i mniej prawidłową pozyskasz odpowiedź. Poniżej wklejam przykład. Poprosiłam chatGPT o sporządzenie prostego pisma w przetargu.

Szkolenia z obsługi chatbot GPT3 i chatbot GPT 4 – jak zadać pytanie, by uzyskać wartościową odpowiedź…?
Problemem będzie zatem umiejętność odpowiedniego zadania pytania lub sformułowania polecenia. Chatbot nie da rady samodzielnie odnieść się do każdego możliwego zagadnienia związanego z zapytaniem. Potencjalny użytkownik będzie musiał tak sformułować treść polecenia, by odpowiedź zwrotna nie była obarczona ryzykiem luki informacyjnej.

Wydaje się zatem, że nawet jeśli chaty zostaną wdrożone do codziennej pracy choćby specjalisty ds. zamówień publicznych, to jednak nadal zadaniem człowieka będzie nadzór tworzonych treści, ich szczegółowa weryfikacja i umiejętne zlecanie generowania odpowiedzi. Innymi słowy kluczowa będzie wiedza merytoryczna pracownika, która pozwoli tak zarządzić współpracą z chatbotem, iż wygenerowane przez niego treści faktycznie okażą się wartościowe.

ChatGPT – czy sztuczna inteligencja nam zagraża, czy oznacza dalsze ułatwienie i przyspieszenie pracy?
Warto wspomnieć, że mimo, iż to dopiero początek narzędzia chatbotGPT, już wywołuje ono obawy dotyczące bezpieczeństwa prywatności osób. We Włoszech chatbot został zablokowany w wyniku decyzji tamtejszego urzędu ochrony danych osobowych. Włoskie urzędy wskazują na brak zabezpieczeń, które chroniłyby prywatność użytkowników i odpowiednio kontrolowały korzystanie z niego przez osoby niepełnoletnie.

Dochodzenie w sprawie firmy OpenAI toczy się także w Kanadzie, a to w wyniku skargi w sprawie zbierania, użycia i przekazywania prywatnych danych bez zgody.

W Polsce chatbot GPT nadal jest dostępny do użytku. Jak poinformowała Rzeczpospolita: „Urząd Ochrony Danych Osobowych nie prowadzi w tej sprawie żadnego postępowania. Do UODO nie trafiły w tej sprawie też żadne skargi od firmy lub osób prywatnych. Nie oznacza to, że nie zmieni się to w przyszłości, gdy zakaz zacznie obowiązywać w innych państwach”.

ChatGPT stale się rozwija i jest udoskonalany. Trudno przewidzieć, na ile, kiedy i czy w ogóle aplikacja stanie się codziennym „pomocnikiem” a może „współpracownikiem” większości z nas. Jako dotychczasowy sceptyk podchodzący z rezerwą do tego narzędzia i rozumiejący kontrowersje, jakie wywołuje, od kilku tygodni poznaję jego możliwości i próbuję skorzystać z jego potencjału. Nie podzielam przy tym czarnych przepowiedni straszących nas utratą pracy, raczej zastanawiam się, jak aplikacja może ułatwić, przyspieszyć i usprawnić realizację zadań.

Jeśli chcesz przetestować Chatbota GPT 3 (niekoniecznie w toczącym się postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego!), podaję stronę WWW, na której znajdziesz narzędzie: https://chat.openai.com/chat

https://www.portalzp.pl/nowosci/jak-wykorzystac-chatgpt-openai-w-przetargach-czy-roboty-zastapia-specjalistow-ds.-zamowien-publicznych…-32011.html

 

Rynek Infrastruktury

CPK dofinansuje drogi wokół planowanego lotniska

inf. pras. | źródło: RI | 12.04.2023

Blisko 80 mln zł przeznaczy spółka Centralny Port Komunikacyjny na remonty dróg, oświetlenie ulic i zakup sprzętu utrzymaniowego. CPK ogłosiła właśnie wyniki programu „Bezpieczne Drogi”. Jego celem jest poprawa stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego, zwłaszcza pieszych i rowerzystów. Środki pozwolą sfinansować ponad 40 projektów na obszarze 13 samorządów w pobliżu planowanego portu lotniczego.

Inicjatywa „Bezpieczne Drogi” przeznaczona jest na dofinansowanie zadań planistycznych, projektowych i realizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego w otoczeniu projektowanego Centralnego Portu Komunikacyjnego. Chodzi o obszar czterech powiatów i dziewięciu gmin: powiat grodziskiego z gminami: Baranów, Jaktorów oraz z gminą i miastem Grodzisk Mazowiecki, powiatu sochaczewskiego z gminami: Nowa Sucha i Teresin; powiat warszawski zachodni z gminą i miastem Błonie, a także powiatu żyrardowskiego z gminą Radziejowice, gminą i miastem Wiskitki oraz miastem Żyrardów.

– Spółka CPK, która jest odpowiedzialna za kompleksowy projekt nowego lotniska i ok. 2 000 km linii kolejowych, troszczy się również o mieszkańców i z uwagą wsłuchuje się w ich potrzeby. „Bezpieczne Drogi” okazały się strzałem w dziesiątkę i cieszą się dużym zainteresowaniem wśród samorządów. Spośród złożonych wniosków spółka CPK zakwalifikowała do dofinansowania 42 projekty na łączną kwotę blisko 80 mln zł – mówi wiceminister funduszy i polityki regionalnej Marcin Horała, pełnomocnik rządu ds. CPK.

Pozytywnie rozpatrzone wnioski o dofinansowanie dotyczą głównie remontów i przebudowy dróg, ale także m.in., remontu mostu na rzece Utrata w gminie Błonie, dokumentacji projektowej dla przebudowy drogi w Żyrardowie i zakupu sprzętu do utrzymania ulic dla powiatu sochaczewskiego.

Zgodnie z propozycjami samorządów istniała możliwość aplikowania o dofinansowanie wspólnie z innymi gminami lub powiatami. Wpłynęły trzy łączone wnioski. Jeden od powiatu sochaczewskiego i gminy Nowa Sucha i dwa od powiatu żyrardowskiego, który będzie realizował wspólne zadania z gminą Wiskitki i gminą Radziejowice.

– Pieniądze na realizację “Bezpiecznych Dróg” pochodzą z Programu Społeczno-Gospodarczego CPK. Fundusze podzieliliśmy na trzy pule w zależności od szczebla jednostki samorządowej: po 10 mln zł dla powiatu, 5 mln zł dla gminy miejsko-wiejskiej i 2,5 mln zł dla gminy wiejskiej. Cieszy nas, że wspólnie z partnerami z samorządu terytorialnego możemy zrealizować już kolejną inicjatywę ważną dla mieszkańców. Tylko działając razem, możemy wypełnić to kluczowe zadanie programu CPK – mówi Mikołaj Wild, prezes spółki CPK.

W ramach społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) spółka CPK współfinansowała dotychczas zakupy i projekty ważne dla gmin i mieszkańców z terenu inwestycji, np. zakup 10 nowych autobusów dla Grodziska Mazowieckiego, pięciu wozów ratowniczo-gaśniczych dla Ochotniczej Straży Pożarnej (OSP) z Baranowa i Teresina, nowego sprzętu do działań ratunkowych dla Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (WOPR) z Grodziska Mazowieckiego czy budowę lądowiska dla śmigłowców w Szpitalu Zachodnim w Grodzisku Mazowieckim.

Dla Lotniska CPK wraz z dworcem kolejowym trwa już projektowanie, a także procedura uzyskiwania decyzji środowiskowej w Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie. Na terenie inwestycji lotniskowej kończy się Program Dobrowolnych Nabyć (PDN), do którego zgłosiło się ponad 1100 właścicieli dysponujących nieruchomościami o łącznej powierzchni ponad 3200 ha. W tym roku spółka CPK planuje rozpocząć prace budowlane dla tunelu Kolei Dużych Prędkości w Łodzi i budowlane prace przygotowawcze – m.in. archeologiczne i geologiczne – na terenie pierwszego etapu lotniska, na którym od kilku tygodni trwają już prace rozbiórkowe.

https://www.rynekinfrastruktury.pl/wiadomosci/drogi/cpk-dofinansuje-drogi-wokol-planowanego-lotniska–85620.html

 

Dziennik Gazeta Prawna

 1. Duże inwestycje fotowoltaiczne pod znakiem zapytania

Jolanta Szymczyk-Przewoźna | wczoraj, 07:43

Polskie Stowarzyszenie Fotowoltaiki (PSF) apeluje do parlamentarzystów o zmiany w projekcie ustawy o planowaniu przestrzennym. Obawia się, że może podzielić los branży wiatrakowej.

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3097) trafił do Sejmu w marcu. Pierwsze czytanie zaplanowano na wczorajsze posiedzenia połączonych komisji infrastruktury oraz samorządu terytorialnego i polityki regionalnej (miało się rozpocząć po zamknięciu tego wydania DGP). Nieprzypadkowo więc również wczoraj ze swoim apelem wystąpiło PSF.

Zdaniem stowarzyszenia niektóre zaproponowane w projekcie rozwiązania zablokują dalszy rozwój odnawialnych źródeł energii w Polsce. Wyhamują transformację energetyczną i w rezultacie obniżą konkurencyjność gospodarczą kraju.

Dziś wielkoskalowe instalacje fotowoltaiczne są realizowane głównie na gruntach klas IV–VI, na podstawie decyzji o warunkach zabudowy. Projekt przewiduje, że na gruntach IV klasy można będzie zbudować instalację fotowoltaiczną na podstawie decyzji o warunkach zabudowy (WZ) tylko, gdy jej moc nie przekroczy 150 kW. W przypadku gruntów klas V i VI decyzja WZ miałaby pozwolić na lokalizowanie elektrowni o mocy do 1000 kW. Wybudowanie większych instalacji, które są w stanie dostarczyć energię np. odbiorcom przemysłowym, będzie możliwe tam, gdzie będą uchwalone miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. I to właśnie jest największym zmartwieniem branży fotowoltaicznej. Dziś pokryta planami jest jedna trzecia powierzchni gmin. Projekt przewiduje, że do 2026 r. każda gmina ma mieć plan ogólny, który m.in. określi funkcje poszczególnych obszarów. Jednak zdaniem samorządowców dotrzymanie tego terminu nie jest realne. Jako najwcześniejszy możliwy termin podają oni koniec roku 2030. To by zaś oznaczało kilkuletnie zamrożenie inwestycji w duże instalacje fotowoltaiczne.

PSF liczy na wyłączenie z regulacji gleb IV klasy i późniejsze wprowadzenie w życie projektowanych przepisów.

– Grunty klasy IV stanowią ok. 40 proc. gruntów rolnych w Polsce. Dotychczas powszechnie uznawane były za grunty praktycznie nieprzydatne do produkcji rolnej. Dlatego znacznie łatwiej było na nich lokować instalacje OZE. Chcemy, żeby tak pozostało. Uważamy, że należy dać samorządom i interesariuszom społecznym oraz gospodarczym dłuższy okres przejściowy na wprowadzenie proponowanych zmian w życie, co najmniej do 2028 r – mówi Dariusz Mańka, ekspert ds. legislacji w PSF.

Stowarzyszenie chce też wydłużenia czasu obowiązywania decyzji o warunkach zabudowy. Projekt ogranicza go do pięciu lat.

– Proponowany w projekcie okres może być niewystarczający do przeprowadzenia wszystkich etapów procesu inwestycyjnego dla instalacji fotowoltaicznych. Przy skomplikowanych inwestycjach pociągnie to za sobą konieczność kilkukrotnego pozyskiwania decyzji WZ – opowiedziała Irena Gajewska z zarządu PSF.

Zdaniem PSF kompromisowym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie możliwości przedłużenia ważności WZ-ki o kolejne cztery lata w przypadku potwierdzenia przez organ, że pozostaje ona nadal w zgodzie planem ogólnym.

– Liczymy na racjonalne podejście do problemu. Inaczej zamiast przewidywanego w Polityce energetycznej Polski 2040 wzrostu mocy zainstalowanej w fotowoltaice będziemy mieli kilkuletnią lukę inwestycyjną. Dlatego apelujemy do parlamentarzystów o przywrócenie możliwości takich inwestycji. To leży w interesie Polski – mówi Ewa Magiera, prezeska zarządu Polskiego Stowarzyszenia Fotowoltaiki.©℗

https://www.gazetaprawna.pl/firma-i-prawo/artykuly/8697703,duze-inwestycje-fotowoltaiczne-pod-znakiem-zapytania.html

 2. 15 proc. gruntów pod lotnisko w Baranowie w rękach CPK. Trwają protesty niezadowolonych mieszkańców

Krzysztof Śmietana | wczoraj, 08:36

Dobrowolnie właściciele sprzedali 400 ha, ale trwają protesty niezadowolonych mieszkańców. Przesuwa się termin wydania decyzji środowiskowej.

Tylko do ostatniego piątku mieszkańcy okolic Baranowa mogli składać wnioski w sprawie dobrowolnego wykupu gruntów pod budowę Centralnego Portu Komunikacyjnego. Tym samym zakończył się jeden z etapów przygotowań do inwestycji, który trwał ponad dwa lata. Zgłosiło się ponad 1100 właścicieli posiadających łącznie 3,2 tys. ha. To ok. 40 proc. terenu objętego programem dobrowolnych nabyć, który pokrywa teren znacznie większy niż ten potrzebny pod samo lotnisko. Dodatkowo ma się tam znaleźć m.in. Airport City, czyli miasteczko, w którym zostaną ulokowane biurowce czy firmy logistyczne.

Katarzyna Dobrońska, szefowa biura relacji z otoczeniem inwestycji w CPK, mówiła wczoraj posłom z sejmowej komisji infrastruktury, że spółka dotąd wykupiła prawie 600 ha terenów objętych programem dobrowolnych nabyć. Z tego ok. 400 ha to działki, które znajdują się na obszarze przyszłego lotniska. Stanowią one 15 proc. gruntów potrzebnych do budowy portu.

Nie oznacza to jednak, że spółka CPK dogada się ostatecznie z wszystkimi zgłaszającymi się właścicielami. Członkowie rady społecznej ds. CPK zwracają uwagę, że część mieszkańców chce rozeznać się w kwestii proponowanych cen za nieruchomość, a część nie godzi się z lokalizacją lotniska.

Tych właścicieli, którzy dobrowolnie nie sprzedadzą działek spółce CPK, czekają przymusowe wywłaszczenia. Nie wiadomo jednak, na jakich warunkach będą od nich przejmowane grunty. W zeszłym roku Sejm przyjął nowelizację ustawy o gospodarce nieruchomościami, która przewidywała podobne bonusy jak w przypadku programu dobrowolnych nabyć, czyli dodatkowe 20 proc. wyceny wartości nieruchomości i dodatkowe 40 proc. wartości budynków. Tyle że te zmiany zablokował Senat. Jednym z bardziej kontrowersyjnych zapisów znajdujących się w nowelizacji było usunięcie zasady korzyści. Polega ona na tym, że grunty wycenia się według przyszłego wykorzystania. Regułę tę wprowadzono w latach 90., żeby m.in. przyspieszyć wykup terenów pod budowę tras szybkiego ruchu. Marcin Horała, pełnomocnik rządu ds. budowy CPK, twierdzi jednak, że ta zasada jest niesprawiedliwa, bo przynosi zbyt wielkie zyski posiadaczom dużych areałów rolnych. Na razie Sejm nie śpieszy się, by odrzucić weto Senatu w sprawie nowelizacji.

Tymczasem na działkach przejętych pod projektowane lotnisko ruszyły pierwsze rozbiórki budynków. Dotąd rozpoczęły się prace na pięciu nieruchomościach. Spółka CPK wprowadziła wykonawcę na 13 kolejnych działek. Według planów w tym roku na terenie przyszłego portu mają się zacząć pierwsze roboty przygotowawcze, m.in. geologiczne i archeologiczne. Spółka czeka też na wydanie decyzji środowiskowej, czyli kluczowego dokumentu potrzebnego do rozpoczęcia zasadniczych prac. W tym przypadku można już mówić o opóźnieniu. W zeszłym roku CPK zakładał, że decyzja środowiskowa zostanie wydana przed końcem marca. Teraz Marcin Horała liczy, że stanie się to w czerwcu. Ten termin też jest jednak niepewny. Jak się dowiedzieliśmy, regionalna dyrekcja ochrony środowiska odesłała złożony wniosek o decyzję do poprawek.

W tym roku ma zostać także wybrany prywatny inwestor, który będzie mógł przejąć do 20 proc. udziałów w spółce lotniskowej. Według Marcina Horały zainteresowanych jest sporo podmiotów. Wśród nich są francuska grupa Vinci i lotnisko Seul Incheon, czyli obecny doradca spółki CPK.

Mimo pewnych opóźnień przedstawiciele rządu wciąż jednak podtrzymują deklarację, że nowy port ma być gotowy za cztery lata. Pierwsze regularne rejsy mają się zacząć za pięć lat.

Trwają przygotowania do budowy nowych linii kolejowych, które będą prowadzić z obrzeży kraju do CPK i do Warszawy. Spółka na wzór programu dobrowolnych nabyć działek pod lotnisko chce uruchomić podobny mechanizm także wobec terenów przewidzianych pod budowę szybkich linii kolejowych. W tym przypadku nie będzie jednak kupowany areał większy, niż potrzeba. Program dobrowolnych wykupów gruntów pod koleje wystartuje zatem dopiero po ostatecznym zatwierdzeniu przebiegu torów, czyli po wydaniu decyzji środowiskowej. W pierwszej kolejności będzie ona wydana dla nowej linii Warszawa–Łódź, która ma być uruchamiana jednocześnie z pierwszym etapem lotniska. Potem realizowane będą m.in. odcinki Łódź–Wrocław czy Katowice – granica z Czechami.

Trasy kolejowe, tak jak samo lotnisko, wzbudzają protesty części mieszkańców. Wiele sprzeciwów budzi w ostatnim czasie planowana linia z Górnego Śląska do Ostrawy, która przetnie sporo zurbanizowanych rejonów. Protestują także mieszkańcy okolic Zamościa czy Łodzi. ©℗

700 ha gruntów CPK planuje nabyć w kwietniu

8,1 mld euro ma kosztować I etap budowy CPK

51 proc. udziałów w CPK ma należeć do Skarbu Państwa, reszta do zewnętrznego inwestora

https://serwisy.gazetaprawna.pl/transport/artykuly/8697741,15-proc-gruntow-pod-lotnisko-w-baranowie-w-rekach-cpk-protesty-mieszkancy.html