PZP | Prasówka | 23 sierpnia 2022 r.
Rzeczpospolita
Prokuratoria jest za waloryzacją umów i kontraktów budowlanych
18.08.2022, Małgorzata Kaliszewska
Zamawiający uchylający się od wyrównania wykonawcom realnych kosztów budów nie mogą już powoływać się na strach przed organami ścigania.
Zdaniem Prokuratorii Generalnej lepiej waloryzować umowy, niż ponosić finansowe konsekwencje schodzenia wykonawców z budów. Wystosowała także wytyczne, jak prawidłowo przeprowadzić waloryzacje. Nie są przymusowe ani wiążące.
– Powinny być ważnym sygnałem dla zamawiających, którzy dotychczas nie byli skorzy do waloryzacji wynagrodzenia, i powinny rozwiać obawy zamawiających przed ewentualnymi konsekwencjami kontroli – uważa Tomasz Latawiec, prezes Stowarzyszenia Inżynierów Doradców i Rzeczoznawców SIDIR.
Zerwanie umowy na prace budowlane zazwyczaj oznacza konieczność przeprowadzenia inwentaryzacji, zabezpieczenia placu budowy i przeprowadzenia kolejnego postępowania wyłaniającego następnego wykonawcę. W praktyce oznacza też dosypanie pieniędzy do kontraktu, którego zamawiający nie chciał wcześniej waloryzować. Ten właśnie argument przekonał PG do wystosowania jej stanowiska.
Porównanie prawdopodobnych w konkretnych okolicznościach scenariuszy może prowadzić do wniosku, że działaniem, które można ocenić jako niegospodarne, byłaby odmowa podwyższenia wynagrodzenia wykonawcy – czytamy w opinii PG.
Jak przypomina radca prawna Agnieszka Szulakowska, ekspertka prawa zamówień publicznych, wcześniej podobne stanowisko opracował Urząd Zamówień Publicznych.
– Jeżeli waloryzacja wynagrodzenia wymaga zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego, to można dla umów zawartych przed 1 stycznia 2021 r. skorzystać z przesłanki wynikającej z art. 144 ust. 1 pkt 3 pzp z 2004 r., zaś dla umów zawartych od 1 stycznia 2021 r. art. 455 ust. 1 pkt 4 pzp z 2019 r. W takiej sytuacji zamawiający nie muszą już poszukiwać innej podstawy prawnej w kodeksie cywilnym niż art. 353 [1] – wyjaśnia prawniczka.
Prokuratoria w wydanym przez siebie opracowaniu wskazuje, że planowana zmiana umowy powinna podlegać nie tylko analizie pod kątem dopuszczalności w świetle pzp, ale także, równolegle, weryfikacji przez jednostkę sektora finansów publicznych pod kątem gospodarności działania.
https://www.rp.pl/finanse/art36890671-prokuratoria-jest-za-waloryzacja-umow-i-kontraktow-budowlanych
Gazeta Prawna
Sąd skontrolował treść gwarancji wadialnych. Nie dyskwalifikują one oferty
22.08.2022, Sławomir Wikariak
Gwarancje zastrzegające, że żądanie zapłaty musi zostać złożone w terminie, nie dyskwalifikują oferty – uznał Sąd Zamówień Publicznych w dwóch najnowszych wyrokach.
To kolejna odsłona opisywanego przez DGP sporu interpretacyjnego sprawiającego, że firmy tracą szanse na wygrywanie wielomilionowych przetargów z powodu treści dokumentów, na których wystawienie nie mają wpływu. Chodzi o gwarancje wadialne. Część banków i ubezpieczycieli zaznacza w nich, że żądanie zapłaty z gwarancji musi zostać zgłoszone w terminie jej ważności. To zaś jest kwestionowane przed Krajową Izbą Odwoławczą, która w części wyroków (orzecznictwo nie jest tu jednolite) uznaje, że taka treść niewystarczająco zabezpiecza interes zamawiających. W praktyce skraca bowiem termin obowiązywania gwarancji. Zanim zamawiający wystąpi do gwaranta i prześle pismo, może upłynąć kilka dni. Tymczasem przesłanki do zatrzymania wadium mogą się ziścić nawet w ostatniej chwili.
W ostatnim czasie w tej kwestii dwukrotnie wypowiedział się Sąd Zamówień Publicznych, w obydwu wyrokach uznając, że taka klauzula nie dyskwalifikuje oferty. Najnowszy wyrok zapadł w miniony czwartek. Spór dotyczył przetargu na kompleksowe utrzymanie dróg krajowych zarządzanych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Zielonej Górze. Wadium wyniosło w nim milion złotych. Konsorcjum, którego ofertę uznano za najkorzystniejszą, wniosło je w postaci gwarancji ubezpieczeniowej. Towarzystwo Ubezpieczeń Europa SA ustaliło jego ważność od 18 marca 2022 r. do 15 lipca 2022 r., kiedy to upływał termin związania ofertą. Do dokumentu wpisało dodatkowo klauzulę, zgodnie z którą wypłata nastąpi w terminie 14 dni roboczych „od dnia doręczenia gwarantowi w terminie ważności gwarancji pierwszego pisemnego żądania zapłaty”.
KIO nakazała odrzucić tę ofertę (wyrok z 2 czerwca 2022 r., sygn. akt KIO 1292/22).
„Postanowienie gwarancji zobowiązujące do zgłoszenia żądania zapłaty w terminie jej ważności stanowi niezasadne zawężenie możliwości dochodzenia przez zamawiającego kwoty należnej z tytułu wadium, nie zawsze bowiem w praktyce będzie możliwe zgłoszenie żądania zapłaty w terminie ważności wadium, w szczególności gdy podstawy do jego zatrzymania zaktualizują się w ostatnim dniu tej ważności” – czytamy w uzasadnieniu.
Wyrok ten zaskarżyły zarówno GDDKiA, jak i konsorcjum, którego ofertę nakazano w nim odrzucić. Sąd uwzględnił skargi i uchylił to rozstrzygnięcie. Z relacji jednego z uczestników rozprawy wynika, że w ustnych motywach wskazał przede wszystkim na art. 97 ust. 5 ustawy – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1710). Przepis ten wskazuje jedynie, że wadium wnosi się przed upływem terminu składania ofert i utrzymuje nieprzerwanie do dnia upływu terminu związania ofertą. Ten warunek został więc spełniony przez konsorcjum (wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 18 sierpnia 2022 r., sygn. akt XXIII Zs 103/22). Wcześniej zbieżne z tym rozstrzygnięciem stanowisko ten sam zajął w wyroku z 1 sierpnia 2022 r., sygn. akt XXIII Zs 81/22.
Jeśli weźmiemy pod uwagę specjalistyczny charakter Sądu Zamówień Publicznych i jego niewielki skład, można spodziewać się, że jest to początek linii orzeczniczej. Gdyby tak się stało, to prawdopodobnie z czasem musiałaby się do niego również dostosować KIO. Problemowi rozbieżnych interpretacji w zakresie tych samych treści gwarancji wadialnych przygląda się również Urząd Zamówień Publicznych, który zapowiedział analizę najnowszego orzecznictwa, a także przygotowanie własnej opinii prawnej w tej sprawie.
Rynek Infrastruktury
Polaqua nie podpisała umów na S6 z Koszalina do Słupska
Firma Polaqua nie podpisała umów na realizację odcinków S6 Koszalin – Sławno i Sławno – Słupsk. Jak poinformowała GDDKiA, oznacza to konieczność powtórnego badania ofert.
Kwestia budowy dwóch odcinków drogi ekspresowej S6 toczy się od dłuższego czasu. Otwarcie ofert nastąpiło pod koniec grudnia – dla odcinka Koszalin – Sławno wpłynęło dwanaście, natomiast dla odcinka Sławno – Słupsk dziesięć ofert.
Były odwołania
Po przetargu Krajowa Izba Odwoławcza musiała rozpatrzyć odwołania w sprawie najkorzystniejszej oferty na budowę S6 między obwodnicą Koszalina i Sianowa a obwodnicą Sławna. Zostały one oddalone, co oznaczało że najkorzystniejszą ofertą pozostała propozycja firmy Polaqua. Ta sama firma wygrała przetarg na sąsiedni odcinek ekspresowej szóstki. Teraz jednak, na trzy dni przed złożeniem podpisu, wycofała się z postępowania.
W komunikacie GDDKiA zaznacza, że oznacza to konieczność powtórnego badania ofert i wyboru najkorzystniejszej spośród pozostałych ofert złożonych w postępowaniu przetargowym. Podkreśla też, że Polaqua aktywnie uczestniczyła w rozprawach KIO. Bez uwag zostały zakończone kontrole uprzednie Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, dla odcinka Koszalin-Sławno kontrola została zakończona 8 sierpnia 2022 roku, natomiast dla odcinka Sławno-Słupsk 17 czerwca 2022 roku.
– W ostatnich tygodniach uzgodniono zapisy gwarancji należytego wykonania umów. Zostały również ustalone zapisy aneksów zwiększających limit waloryzacji. Wykonawca w dniu 1 sierpnia 2022 otrzymał zaproszenie na podpisanie umowy dla odc. Sławno-Słupsk, natomiast 8 sierpnia dla odc. Koszalin-Sławno, podpisanie umów został wyznaczony na 19 sierpnia. Na trzy dni przed tym terminem otrzymaliśmy informację o odstąpieniu wykonawcy od podpisania umów – podaje inwestor.
Ponowna ocena ofert
Jeżeli wykonawca uchyli się od podpisania umowy, zgodnie z prawem zamówień publicznych zamawiający może dokonać ponownej oceny ofert. Z powodu galopującej inflacji, do takiej sytuacji dochodzi w przetargach coraz częściej. GDDKiA zapewnia, że czynności badania i oceny pozostałych ofert już się rozpoczęły.
Przypomnijmy, że dla odcinka Koszalin-Sławno są to oferty następujących wykonawców:
– Kobylarnia S.A. (lider konsorcjum), wartość oferty: 657,93 mln zł
– Stecol Corporation, wartość oferty: 692,52 mln zł
– Przedsiębiorstwo Usłuch Technicznych Intercor Sp. z o.o.,wartość oferty: 701,1 mln zł
– NDI S.A. (lider konsorcum), wartość oferty: 743,28 mln zł
– PORR S.A., wartość oferty: 752,96 mln zł
– Budimex S.A., wartość oferty: 768,35 mln zł
– Strabag Sp. z o.o., wartość oferty: 773,76 mln zł
– Mota Engil Central Europe S.A., wartość oferty: 779,65 mln zł
– Mostostal Warszawa S.A. (lider konsorcum), wartość oferty: 787,35 mln zł
– Polimex Infrastruktura Sp. z o.o. (lider konsorcum), wartość oferty: 819,23 mln zł
– China Shandong International Economic & Technical Cooperation Group Ltd., wartość oferty: 841,29 mln zł
Dla odcinka Sławno-Słupsk są to oferty następujących wykonawców:
– Stecol Corporation, wartość oferty: 701,63 mln zł
– Kobylarnia S.A. (lider konsorcjum), wartość oferty: 717,46 mln zł
– NDI S.A. (lider konsorcum), wartość oferty: 743,92 mln zł
– China Shangdong International Economic & Technical Cooperation Group Ltd, wartość oferty: 754,49 mln zł
– PORR S.A., wartość oferty: 762,97 mln zł
– Budimex S.A., wartość oferty: 769,12 mln zł
– Mostostal Warszawa S.A. (lider konsorcum), wartość oferty: 800,9 mln zł
– Mota-Engil Central Europe S.A., wartość oferty: 807,4 mln zł
Niedwuznacznie GDDKiA komunikuje też, że „ważnym jest aby wykonawcy odpowiedzialnie podchodzili do zawieranych umów i składanych ofert, a podpisując umowy mieli świadomość realizacji kontraktu na realiach złożonej oferty”. – Ewentualne odstąpienie od realizacji umowy w trakcie trwania kontraktu niesie ze sobą większe koszty i przesunięcie realizacji zadania. Tylko należyta wycena usług gwarantuje stabilną realizację danego kontraktu. Dzięki niej wszystkie prace prowadzone przy inwestycjach zostaną wykonane terminowo i z zachowaniem odpowiedniej jakości – czytamy w komunikacie.
WNP.PL
Dynamika produkcji budowlano-montażowej w lipcu 2022 roku
Według wstępnych danych produkcja budowlano-montażowa (w cenach stałych) zrealizowana na terenie kraju przez przedsiębiorstwa budowlane o liczbie pracujących powyżej 9 osób w lipcu br. była wyższa o 4,2 proc. w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku (przed rokiem wzrost o 3,2 proc.) oraz niższa o 6,3 proc. w stosunku do czerwca br. roku (przed rokiem spadek o 4,7 proc.) – wynika z najnowszych danych GUS.
W lipcu 2022 roku, zwiększenie wartości produkcji budowlano-montażowej odnotowano w skali roku dla przedsiębiorstw zajmujących się budową budynków – o 11,7 proc. oraz wśród jednostek specjalizujących się we wznoszeniu obiektów inżynierii lądowej i wodnej – o 2,2 proc, podczas gdy w podmiotach realizujących roboty budowlane specjalistyczne nastąpił spadek o 1,4 proc.
W stosunku do czerwca bieżącego roku, zaobserowano zmniejszenie wartości robót wśród przedsiębiorstw wykonujących prace budowlane specjalistyczne – o 1,5 proc., specjalizujących się we wznoszeniu budynków – o 4,7 proc. oraz zajmujących się budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej – o 10,5 proc.
W okresie styczeń – lipiec bieżącego roku, sprzedaż prac budowlano-montażowych wzrosła w skali roku we wszystkich działach sekcji budownictwo. W podmiotach realizujących prace z zakresu budowy budynków – o 21,6 proc., wykonujących roboty budowlane specjalistyczne – o 6,5 proc. oraz specjalizujących się we wznoszeniu obiektów inżynierii lądowej i wodnej – o 4,7 proc.
Produkcja budowlano-montażowa w lipcu 2022 roku, w porównaniu z analogicznym miesiącem poprzedniego roku, była wyższa zarówno dla robót o charakterze inwestycyjnym – o 2,0 proc. (w 2021 r. spadek o 0,1 proc.) jak i remontowym – o 7,6 proc. (w 2021 r. wzrost o 8,6 proc.).
W okresie styczeń – lipiec 2022 roku, w odniesieniu do tego samego okresu poprzedniego roku, wystąpił wzrost wartości robót inwestycyjnych o 5,6 proc. (w 2021 r. spadek o 5,8 proc.) oraz remontowych o 18,6 proc. (w 2021 r. wzrost o 8,4 proc.).
Dynamika produkcji budowlano-montażowej w lipcu br. (w cenach stałych), w porównaniu do przeciętnej miesięcznej wartości z roku 2015, wyniosła 125,7.
Po wyeliminowaniu wpływu czynników o charakterze sezonowym, produkcja budowlano-montażowa ukształtowała się na poziomie wyższym o 7,7 proc. w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku oraz o 0,5 proc. niższym w porównaniu z czerwcem 2022 roku.
https://www.wnp.pl/budownictwo/dynamika-produkcji-budowlano-montazowej-w-lipcu-2022-roku,614220.html
PORTAL ZP.PL
Zamawiający ma prawo unieważnić podjęte przez siebie czynności
Izba stanęła na stanowisku, że zamawiający unieważniając przetarg na rozstrzyganym etapie, stworzył sytuację prawną, która powoduje, że nawet wcześniejsze, domniemane i hipotetyczne naruszenie przez niego ustawy Pzp jest irrelewantne dla oceny możliwości poniesienia przez odwołującego szkody w przyszłości. Będzie on bowiem miał prawo skorzystać z nowego środka ochrony prawnej, po tym jak zamawiający powtórzy badanie i ocenę oferty konkurencyjnej, a następnie ponownie wybierze najkorzystniejszą ofertę (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 6 czerwca 2022 r., sygn. akt KIO 1310/22).
Zamawiający w swojej odpowiedzi na odwołanie oświadczył, że unieważnił czynność wyboru najkorzystniejszej oferty. Zobowiązał się, że podejmie dalsze czynności w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w granicach art. 128 ustawy Pzp. Na obecnym etapie wynik badania i oceny ofert, a także przyszłego wyboru najkorzystniejszej oferty nie jest przesądzony.
O tym, jak krok po kroku przygotować ofertę (a potem, jak oceni ją zamawiający), piszemy m.in. w opracowaniu.